Kontamine atık farklı malzeme ve materyallerin bir araya gelmesi sonucu tehlikeli olabilecek çevreye ve insan sağlığına zararlı atıklardır. Kontamine atık geri dönüşüm ise herhangi bir ışığa ve parlamaya maruz kalması halinde yanma ve patlama riski bulunan tiner, boya ve yağ kutuları, yağlı bez gibi maddeleri güvenli bir biçimde muhafaza edilerek geri dönüştürülmesini kapsayan süreçtir.
Tehlikeli atık olarak da adlandırılan kontamine atıklar, insan sağlığının yanı sıra çevre için de büyük risk oluşturur. Bu nedenle tehlikeli atıklar malzemesine ve etkisine göre sınıflandırılarak bir süre atığı üreten işletmede depolanması yönünde yönetmelik bulunur. Yönetmeliğe göre, kontamine atıklar, özel olarak üretilen kontamine atık kutularında güvenli bir biçimde muhafaza edilmelidir.
İşletmelerdeki tehlikeli atıklar, tehlikeli atık geri kazanım tesisleri tarafından alınarak geri dönüşüme tabi tutulur. Çevreye zararlı atıklar, geri dönüşüm tesislerinde bertaraf edilir veya geri dönüştürülerek yeniden kullanıma sunulur.
Kontamine Atık Geri Dönüşüm Tesisleri
İşletmelerde kullanılan yağlı bez, eldiven, PCB içerikli trafolar, elektronik eşyalar, boya ve yağ kutuları, atık aküler, yağlı mekanik parçalar, kirli solvent, redüktör ve hidrolik yağ gibi malzemeler; kontamine atık kategorisine girer. Bu atıklar, kontamine atık kodu ile güvenli bir biçimde geri dönüşüm tesislerinde çeşitli sınıflara ayrılır. Tehlikeli atıkların, çevre ve insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkisini ortadan kaldırmak için özel işlemler ile geri dönüştürülmesi önemli bir konudur.
Çevre ve insan sağlığı için tehlikeli olabilecek kontamine atıkların geri dönüşüm tesislerine taşınması için kullanılan araçlar, özel eklentilerle donatılmıştır. Bu eklentiler, TSE ve Çevre ve Şehircilik Müdürlükleri tarafından lisanslandırılmaktadır. Lisansı bulunmayan geri dönüşüm firmalarının dışında tehlikeli atıkların işlenmesi yasaktır.
Tehlikeli atıklar, birtakım özel işlemlerden geçirilerek çevre ve insan sağlığına zarar vermesinin önüne geçilir. Ülkemizde kontamine atık geri dönüşümü, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan tehlikeli atık geri dönüşüm lisansı alan tesislerde gerçekleştirilir.
Lisanslı geri dönüşüm tesislerinde geri dönüştürülen kontamine atıklar, geri dönüşüm tesislerinde uygulanan özel yöntemler ile güvenli bir biçimde geri dönüşüme tabi tutulur. Geri kazanım işlemlerinden sonra atıklar, yeniden üretimde kullanılmak üzere değerlendirilir.
