Bitki ve hayvan kaynaklı atıklara organik atık denir. Genelde ev gibi yerleşimlerden çıkan atıkların çoğu bitki ve hayvan kaynaklı atıklar yani organik atıklardır. En yaygın organik atık örnekleri meyve, sebze, arpa, çavdar samanı atıkları, dökülmüş ağaç yaprakları ve arıtma çamuru gibi atıklardır.
Organik atıklar doğada mikroorganizmalar tarafından temel bileşenlere ayrılır. Bunun yanı sıra, organik atıkların geri dönüşüm sayesinde yeniden değerlendirilip biyokütle enerjisi olarak kullanılması mümkündür. Bu sayede geri dönüşüm ile enerji üretilebilir. Aynı zamanda organik atıklar geri dönüşüm ile gübre amaçlı da kullanılabilir.
Organik Atıklar ve Faydaları
Buğday samanı, arpa samanı, çavdar samanı, kenevir ve keten bitkilerinde biyogaz verimi yaklaşık olarak 320-350 l/kg’dır. Bu bitkilerin toplam hacimlerine oranla metan salınımları ise %59’dur. Başka türlerdeki organik atıklar arasında sebze atıkları ve yer fıstığı kabuğu gibi atıklar da mevcuttur. Bu organik atıkların belli bir metan oranı yoktur.
Diğer türdeki organik atıklar ziraat atıkları ve çimendir. Bu organik atıkların metan oranı da %70’tir. Sığır gübresi ve kanatlı hayvan gübreleri de çeşitli organik atıklardır.
Organik Atıklar Nasıl Geri Dönüştürülür?
Geri dönüşüm, geri dönüştürülen madde her ne olursa olsun doğaya katkısı olan, çevreyi temiz tutan ve enerji tasarrufu sağlayan bir işlemdir. Dünyada her gün tonlarca atık oluşmaktadır ve insanların özellikle artan sanayileşme ile madde akışı döngüsünü bozmaktadır. Bu sebeple, geri dönüşüm her geçen gün daha önemli bir hale gelmektedir. Kimyasal, fiziksel ya da organik atıklarda olduğu gibi biyolojik yapılara müdahale edildiğinde doğanın sahip olduğu denge bozulabilmektedir.
Bu noktada, organik atık geri dönüşümü temelde toprakta yetişen bitkilerin büyümesinde faydalı olacak elementleri tekrar toprağa kazandırmaya dayanır. Organik atıklar geri dönüştürüldüğünde bu temel amaçtan ilerlenerek sanayi tipi ve evsel atıkların geri kazanılması için yapılan bir işlem kompostlaştırmadır.
Kompostlaştırma Nedir?
Kompostlaştırma organik atıkların sahip olduğu mikroorganizmaların biyokimyasal yöntemlerle ayrıştırılmasıdır. Kompostlar toprağın ıslahını artırır ve ekolojik sistemdeki zenginliği korur. Kompost, organik maddelerin ayrıştırılması sonucu oluşan, toprağa benzeyen, toprak görevi gören ve mineral bakımından zengin yapıdaki bir toprak olarak tanımlanabilir.