İlk olarak 1068 yılında kullanılan mikroplastik terimi, yüksek gerilimler sonucu parçalara ayrılan plastik malzemelerden çıkan küçük parçacıkları tanımlamaktadır. Daha sonra farklı boyutlara sahip olan plastikler standartlaştırılmıştır. Böylelikle Makroplastik 25 milimetreden büyük, Mesoplastik 25 ile 5 milimetre arasında, Mikroplastik 5 ile 1 milimetre arasında, Mini-mikroplastik 1 milimetre ile 1 mikrometre arasında, Nanoplastik ise 1 mikrometreden küçük olan plastiklere tekabül etmektedir. Peki mikroplastik nedir?
Mikroplastik Nedir?
5 ile 1 milimetre arasında boyutlara sahip olan plastiklere mikroplastik denilmektedir. Oldukça küçük olduklarından dolayı çıplak gözle görülmesi çok zordur.
Suda bulunan mikroplastiklerin kaynağı, büyük plastiklerin parçalanması sonucunda ortaya çıkan mikroplastiklerdir. Fakat farklı amaçlar dolayısıyla endüstriyel olarak mikroplastik üretilmektedir. Büyük plastikler parçalandığında ortaya çıkan mikroplastikler ile endüstriyel amaçlarla üretilenler primer mikroplastik olarak adladırılmaktadır. Bu tanımın dışında kalanlara ise sekonder mikroplastik denir.
Mikroplastik Neden Zararlıdır?
Gündelik hayatta mikroplastik materyalinin oldukça fazla kullanımı kirliliği meydana getirmektedir. Böylelikle mikroplastiklerin zarar verme potansiyelleri oldukça yüksektir. Bu zararlar iki sınıfa ayrılmaktadır. İlk olarak canlıların mikroplastikleri yutması sağlığa direkt olarak zarar vermektedir. Deniz ve kara canlıları tarafından yutulan mikroplastikler, hayvanların midesinde birikerek onların ölümüne sebep olmaktadır.
Sıkça rastlanılan bir görüntü olan ölü balıkların midesinden çıkan mikroplastik ve diğer çöpler, hayvanlar için ölümcül bir tehlikeye sahiptir. Bununla birlikte midesinde biriken mikroplastik parçalarından dolayı ölen kuşlar da mikroplastik materyalinin zararlarına örnek olarak verilebilmektedir.
Dünya genelinde yapılan bir araştırmaya göre ölü bulunan tüm deniz kaplumbağalarının midesinin mikroplastik partiküllerle dolu olduğu ortaya konulmuştur.
İkinci kategoride ise plastik malzemelerin sahip oldukları etki vardır. Yalnızca fiziksel zarara yol açmayan plastikler, aynı zamanda biyolojik açıdan insanlara ve diğer canlılara zarar vermektedir. Plastiklerin üretiminde kullanılan monomerlerin ve oligomerlerin plastikler kullanılırken insanların vücuduna sızıp bulaşabildiği tespit edilmiştir. Temel temas yollarının yutma olduğu düşünülse de deri teması da oldukça etkili bir zarara yol açar. Bu zararlar plastiklerin içeriğinde bulunan monomer ve oligomer kimyasalları dolayısıyla, canlıların üreme sistemlerini bile olumsuz bir şekilde etkileyebilmektedir.
