Dünya’da yılda üretilen 300 milyon ton plastiğin bir kısmı rüzgâr, gelgit, kanal, akıntı ve diğer yollarla denizlere taşınmaktadır. Dünya genelinde plastiklerin geniş bir alana yayılması ile çözünmesi 1000 yılı bulabilmektedir. Bu uzun süre boyunca denize ve içinde yaşayan canlılara zarar veren atık plastik maddeler, büyük kayıplara yol açmaktadır. Deniz yüzeyinde kalan ve küçük parçalara ayrılan plastik maddeler, denizde yaşayan canlıların onları yiyecek sanması sonucunda tüketilerek ölüme yol açmaktadır.
Denizde uzun süre boyunca yol olmayan plastikler, canlıların ölümüne sebep olmasının yanı sıra vücutlarına takılarak yaşamlarını zorlaştırabilmektedir. Böyle bir durumda canlılar yaşamsal faaliyetlerini sürdürememektedir. Denizde yaşayan canlıların hem yaralanmalarına hem de ölmelerine sebep olan plastik maddeler; yunuslar, yengeçler, deniz kuşları, köpekbalıkları, deniz kaplumbağaları ve çeşitli deniz hayvanlarını olumsuz yönde etkilemektedir.
Göl, nehir, deniz, okyanus, yer altı suları gibi su kaynaklarında görülen su kirliliği; bu doğal alanlara çeşitli sebepler ile karışan plastik maddeler ile gerçekleşmektedir. Suya karışan plastik maddeler, suyun fiziksel, biyolojik ve kimyasal özelliklerini değiştirmektedir. Sulara karışan maddelerin suyun doğal yapısı bozması ve hem insan hem de deniz canlılarının sağlığına zarar verdiği görülmektedir. Denize karışan bu plastikler, başta balıklara daha sonra da tüm canlılara zarar vermektedir.
Denize Atılan Plastiklerin Canlılar Üzerindeki Etkisi
- Su kirliliğinin artması ile birlikte yalnızca deniz canlıları etkilenmemektedir. Deniz canlılarının yanında bitkilerin gelişimi de olumsuz yönde etkilenmektedir. Fotosentez için bitkilerin ihtiyaç duyduğu mineraller alınamadığında ormanlar büyüyemez.
- Su kirliliğine sebep olan plastikler, alglerin büyümesine, balıkların ve denizde yaşamını sürdüren diğer canlıların oksijen almalarına engel olmaktadır. Bu bağlamda ekosistemi olumsuz etkilemektedir.
- Suların zehirlenmesine yol açan plastikler doğada serbest bir halde dolaşarak hem denizin yapısını bozduğu hem de toprağı zehirlediği bilinmektedir. Bu durum, canlıların yaşamlarını tehdit ettiği de yadsınamaz bir gerçektir.
- Bunların yanı sıra plastik maddelerden dolayı bitkilerin zarar görmesi sebebiyle tarımsal faaliyetler de kalitesini yitirmektedir. Buna bağlı olarak doğadaki canlılar beslenemez ve yaşam döngüsü sürdürülemeyecek bir hal almaktadır.
Denize atılan plastiklerin canlılar üzerindeki etkileri genel olarak düşünüldüğünde canlıların doğal dengelerinin bozulduğu sonucuna varılmaktadır.
