Teneke olarak ifade edilmekte olan bu ürünler temelde soğuk çekilmiş yassı bir mamul olarak değerlendirilmektedir. Genelde 0, 50 mm’den çok daha ince bir yapıya sahip olmaktadırlar. Bu yapı sayesinde de düşük karbonlu çelik levhaların kalaylı yüzeye sahip olması mümkün olmuştur. Bu durumda çelik saçla teneke kavramlarını birbirinden ayıran özellikler olmaktadır.
Teneke kutu en temel haliyle yumuşak çelikten üretilmiş üstü kalay kaplı çok ince bir saç malzemesi olmaktadır. Teneke kutular özellikle soba borusu üretiminde, zeytinyağı, konserve kutuları üretiminde sıklıkla tercih edilmektedir. Teneke kutular kalaylı bir yapıya sahip olmasından kaynaklı olarak yiyecek ve içeceklere zarar vermemektedir. Teneke kutuların içerisinde gıda konulduğunda ve kutu hava almadığı takdirde gıda bozulmadan yıllarca korunabilmektedir.
Teneke üretilebilmesi için öncelikle ince sac haline getirilmiş olan çelik levhalar sıcak çekim işlemiyle merdanelerden geçirilmektedir. Sıcak teneke levha çinko-klorür eriyiğinden geçirilerek oluşabilecek her türlü artık maddeden temizlenmektedir. Daha sonra ya daldırma usulüyle ya da elektrokimyevi kaplama usulü aracılığıyla bu çok ince sacın üzeri kalayla kaplanmaktadır. Tenekeden daha ince saclara sanayide şamata sac adı da verilmektedir.
Günümüz şartları göz önüne alındığında plastik maddelerin çoğalması ve fiyatlarının düşmesi nedeniyle tenekeye olan ihtiyacın azaldığı gözlemlenmektedir. Boya, yakıt, yapıştırıcı gibi maddelerin korunabilmesi adına kullanılan teneke kutular zaman içerisinde plastik kutulara karşı güç kaybetmiştir. Ancak konserve sanayi için hala teneke kutular önemlidir.
Atık Tenekeler Neden Önemlidir?
Tenekeler yukarıda da bahsedildiği gibi oldukça önemli ürünler olmaktadır ve bunun yanı sıra alüminyum kutular geri dönüştürülebilir maddeler olmaktadır. Bu sayede de bir teneke kutu atık haline geldikten sonra geri dönüştürülebilmektedir. Üstelik hemen geri dönüşüm sürecine alınan atık tenekeler ortalama 2 ay gibi kısa bir sürede yine raflarda yerini alabilmektedir.
Bunun temel sebebi ise alüminyum yani teneke kutuların en iyi şekilde geri dönüştürülebiliyor olmasıdır. Üstelik bir alüminyumun ya da atık tenekenin geri dönüşümü üç saatliğine evinizin televizyonunu çalıştırmak için yeterli miktarda enerji tasarrufu sağlayabilmektedir. Ancak teneke kutuyu geri dönüşüm yerine doğaya ya da çöpe atarsanız büyük ihtimalle yaklaşık 500 yıl doğada kalacaktır. Bu nedenle de aslında bir tasarruf sağlanmadan doğa kirletilmiş olacaktır. Bu yüzden de atık teneke kutuların geri dönüşümü çok önemli olmaktadır.
