Bu soruya cevap vermeden önce temel geri dönüşüm işlemlerinin aşamalarına bakmak daha doğru bir yaklaşım olacaktır. Çünkü geri dönüşümün temel aşamaları bilinmeden ambalaj atıklarının geri dönüşümünü anlamak pek mümkün olmamaktadır. Bu nedenle de sizler için geri dönüşümün dört aşaması hakkında kısa kısa bilgiler derledik.
Kaynakta Ayrı Toplanması
Değerlendirilebilir atıklar, oluştukları yerde çöplerden ayrılarak biriktirilmektedir. Ambalaj atıklarının diğer atıklardan ayrı olarak oluştukları yerlerde ayrı olarak biriktirilmesi zorunluluk teşkil etmektedir.
28.12.2017 tarih ve 30283 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği kapsamında,
Ambalaj atığı üreticileri, ambalaj atıklarını, bağlı bulundukları belediyenin ambalaj atıkları yönetim planına uygun olarak, ayrı biriktirmek ve belediyelerce belirlenen şekilde belediyenin toplama sistemine ya da atık getirme merkezlerine vermekle yükümlü olmaktadırlar.
Kaynağında ayrı toplama uygulamalarında, tüketicilerin evlerinde veya iş yerlerinde evsel atıklardan ayrı olarak biriktirdikleri ambalaj atıklarının düzenli olarak belediyeler veya anlaşmalı oldukları Lisanslı Toplama Ayırma Tesisleri tarafından alınmaktadır.
Kaynağında Ayrı Toplama Uygulamalarında, ambalaj atıklarının ayrı toplanabilmesi için konteynır, kumbara, iç mekân kutuları ve geri kazanım torbaları gibi ekipmanların kullanılması gerekmektedir.
Sınıflama
Kaynağında ayrı toplanan atıklar, toplama ayırma tesisleri tarafından cinslerine göre (kağıt, metal, cam, plastik, kompozit vb.) sınıflandırılmaktadır.
Değerlendirme
Kaynağında ayrı toplandıktan sonra cinslerine göre ayrılan atıklar, geri dönüşüm tesislerinde fiziksel ve kimyasal işlemlerden geçirildikten sonra hammadde olarak ekonomiye geri kazandırılmaktadırlar.
Yeni Ürünü Ekonomiye Kazandırma
Geri dönüştürülen malzeme yeni bir ürünün üretiminde kullanılmakta ve yeniden hayat kazandırılmaktadır.
Geri Dönüşümün Faydaları
Geri dönüşüm ile doğal kaynakların korunması sağlanmakta, enerji ve su tasarrufu azaltılmaya çalışılmakta ve karbon salınımının azaltılması amaçlanmaktadır. Geri dönüşüm sayesinde düzenli depolama tesislerine giden atık miktarı azaldığı için çöp depolama alanlarının kullanım ömürleri de oldukça uzun olabilmektedir.
Geri dönüşüm geleceğe yatırım yapmamıza yardımcı olmakta, istihdam sağlamakta, bununla birlikte ekonomiye büyük bir katkı sağlamaktadır.
Ambalaj Atıklarının Geri Dönüşümü (Kompozit)
Toplanan kompozit ambalajlar birçok malzemenin birlikte kullanılmasıyla elde edildiği için geri dönüşüm prosesi de kompleks aşamalardan meydana gelmektedir.
Öğütme ve ayrıştırma işlemlerinden sonra kâğıt ve alüminyum/polietilen kısım birbirinden ayrılmaktadır. Geri kazanılan kâğıt, bir nevi kâğıt geri dönüşüm işlemlerinden geçirilerek, kâğıt mendil, tuvalet kâğıdı ve oluklu mukavva gibi ürünlerin üretiminde tercih edilebilmektedir.
Kâğıt kısmı ayrıldıktan sonra geri kalan kısım (alüminyum ve polietilen/veya başka bir malzeme) çimento fabrikalarında kalorifik değerleri yüksek olduğu için ilave yakıt olarak tercih edilebilmektedir.
Yine aynı şekilde enerji amaçlı yakarak geri kazanılabilmektedir. Bir diğer uygulama da ülkemizde yekpan adıyla üretilen ürünlerde olmaktadır. Bu ürünler kompozit ambalajlar kırpılıp öğütüldükten sonra preslerde sıkıştırılarak sunta benzeri bir malzeme haline getirilmesi sürecine verilen addır. Elde edilen ürün bahçe mobilyası yapımında kullanılabilecek derecede suya ve neme dayanıklı bir malzeme haline gelmektedir.
