Kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüşümlü olarak çevirebilen aygıtlar akü adını alır. Aküler, günlük yaşamın önemli bir parçasıdır. Yaşamın hemen hemen her alanında kullanılan aküler, evlerde, fabrikalarda, iş yerlerinde, otomobillerde ve pek çok alanda kullanıma sahiptir.
Akü Nedir?
Akümülatör ya da akü doğru akım kaynağı veren enerji kaynakları olarak tanımlanır. Akü ile elektrik enerjisi kimyasal enerjiye çevrilerek depolanması sağlanır. Depolanan bu enerji gerekli durumlarda kullanılmaktadır. Günümüzde en çok kurşun kaplamalı akü, gümüş-çinko kaplamalı akü, nikel – kadminyum akülerin kullanımı söz konusudur.
Atık Akü Nedir?
Günlük yaşamda pek çok noktada kullanılan akülerin belirli bir kullanım süresi vardır. Aküler belirli bir kullanım sonrasında işlevini yitirerek atık durumuna düşer. Bu aküler, atık akü olarak tanımlanır. Akü, atık haline gelmesi durumunda geri dönüşüm sürecine dahil edilerek yeniden kullanılabilmektedir.
Atık Akülerin Geri Kazanımı
Atık akülerin parçalanarak yeniden üretim sürecine dahil edilebilmesi için Atık Akümülatör Geri Kazanımı Tesisi olarak hizmet veren yerlerde işleme alınması gerekir. Kullanım ömrünü tamamlayan akülerin geri dönüşüm sürecine dahil edilmesi doğanın korunması açısından oldukça önemlidir.
Akülerin geri dönüştürülmesi çevrenin zarar görmemesi için gereklidir. Akü içerisinde yer alan plastik, kurşun, asitli çözeltiler ile kurşunun geri dönüşüm sürecine dahil edilmesi insan sağlığı açısından zararlı olabilmektedir. Akü geri dönüşümü çevre ve doğanın yanı sıra ekonomiye ve ülke kalkınmasına katkı sağlar. Bu nedenle atık akülerin geri kazanımı kritik öneme sahiptir.
Doğaya ve insan sağlığına zarar vermesi sebebiyle atık akülerin muhafazası, nakliyesi ve geri dönüşüm prosesindeki evreler risk barındırır. Bu nedenle 31 Ağustos 2004 tarihinde Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü adlı bir yönetmelik oluşturulmuştur. Atık Akümülatör Yönetmeliğinin hedefi akülerin geri kazanımının insan sağlığına ve çevreye hasar vermeyecek biçimde olmasını sağlamaktır.
Bu doğrultuda atıkların uygun şartlar altında toplanması, belirli bir süre saklanması ve geri dönüşüm süreçleri ayrı ayrı tespit edilmiştir.
Atık aküler ilk aşamada geri dönüşüm tesisine getirilir. Sonrasında çekiçlerin uyguladığı kuvvetli basınçla atık aküler ezilir. Ezilip dağılan akü parçalarının ürettiği kurşun-asit karışımının süzülmesi sağlanır. Kurşun ve plastikten meydana gelen karışım içi su dolu olan kazana aktarılır ve bekletilir. Suda bekletilen akü parçaları suyun yüzeyine çıkar. Bu sayede akü parçaları ve karışım birbirinden ayrılır. Plastik akü parçaları geri dönüşüm sürecine dahil edilir.
