Ambalaj atıklarının işlenmesi konusu oldukça önemli bir konudur. Bu nedenle de ambalaj atıklarının nasıl işlenmesi gerektiği üzerine birçok tüzük ve yönetmelik hazırlanmaktadır. Ancak, bu yönetmeliklere, ambalaj atıklarının işlenmesine değinmeden önce ambalajın ne olduğuna bakılması gerekmektedir.
Ambalaj, hammaddeden işlenmiş ürüne kadar, bir ürünün üreticiden kullanıcıya ya da tüketiciye ulaştırılması aşamasında, taşınması, korunması, saklanması ve satışa sunulması için kullanılan herhangi bir malzemeden yapılmış, Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği Ek-1’ de yer alan Ambalaj Tanımına İlişkin Açıklayıcı Örneklerde belirtilenlerle dahil olmak üzere geri dönüşsüz olanları da kapsayan ürünler bütünü olarak açıklanabilmektedir.
Ambalaj Atıkları Nedir?
Üretim artıkları hariç, ürünlerin ya da herhangi bir malzemenin tüketiciye veya nihai kullanıcıya ulaştırılması aşamasında ürünün sunumu için kullanılan ve ürünün kullanılmasından sonra oluşan kullanım ömrü dolmuş tekrar kullanılabilir olan ambalajlar da dâhil çevreye atılan ya da bırakılan satış, ikincil ve nakliye ambalajlarının atıkları olarak tanımlanabilmektedir. Ambalaj atığı üreticisi ise ambalajlı ürünü kullanarak ambalaj atığının oluşmasına sebep olan gerçek ya da tüzel kişiler bütünü olarak ifade edilebilmektedir.
Ambalaj Atıkları Yönetimi ve Yönetim Planı
Ambalaj atıklarının belirli bir sistem içinde kaynağında ayrı toplanması, taşınması, ayrılması, tekrar kullanılması, geri dönüştürülmesi, geri kazanılması, bertarafı ve bu tür faaliyetlerin gözetim, denetim ve izlenmesini kapsayan bir yönetim süreci bulunmaktadır.
Ambalaj atıklarının biriktirilmesi, toplanması, taşınması, ayrılması, geri dönüştürülmesi ve geri kazanılması faaliyetlerinin çevre ile uyumlu şekilde gerçekleştirilmesine yönelik olarak yapılacak çalışmalar ile bu çalışmaların kimler tarafından nasıl, ne şekilde ve ne zaman yapılacağını gösteren detaylı eylem planları yapılmaktadır ve bu planlar sonucunda da atıklar işlenme sırasına sokulmaktadır.
Ambalaj Atığı Üreticilerinin Yükümlülükleri Nelerdir?
Ambalaj atığı üreticileri, ambalaj atıklarını bağlı bulundukları belediyenin ambalaj atıkları yönetim planına uygun olarak, diğer atıklardan ayrı biriktirmek ve belediyenin toplama sistemine bedelsiz vermekle yükümlü olmaktadırlar.
Ancak, organize sanayi bölgeleri yönetimleri, organize sanayi bölgeleri bünyesinde yer alan sanayi işletmeleri ve diğer sanayi işletmeleri, satış noktaları ve alışveriş merkezleri, belediyenin yönetim sistemi dışında kalan sivil hava ulaşımına açık hava alanları ile bu hava alanları bünyesinde yer alan tüm tesisler, belediye mücavir alan sınırları dışında kalan ambalaj atığı üreticileri 23 üncü maddede belirtilen şartları sağlamaları durumunda, oluşan ambalaj atıklarını Çevre Lisanslı / Geçici Faaliyet Belgeli (GFB) toplama ayırma tesisine ya da belediyenin toplama sistemine bedelsiz şartı aranmaksızın verebilmektedir.
Bu yönetmelik kapsamında da ambalaj atığı üreticilerin asli işlevi belediye ile entegre hizmet vermektir.
