Dünyada yaşayan tüm canlıları doğrudan veya dolaylı olarak olumsuz etkileyen deniz kirliliği, yaşamsal faaliyetlerin sürdürülebilmesi için kritik bir konudur. Deniz kirliliğinin dikkat çeken sebepleri arasında karasal atıklar vardır. Bu atıklar, denizleri kirleterek deniz ekosisteminin bozulmasına yol açar. Balıkçılık faaliyetlerinin yapılamaması, balıkların zarar görmesi ve insan sağlığının olumsuz etkilenmesi deniz kirliliğinin sonuçları arasında yer alır. Peki, deniz kirliliğinin nedenleri nelerdir, nasıl önlenebilir?
Deniz Kirliliğinin Nedenleri Nelerdir?
Deniz kirleticilerinin türü, nedenleri ve hızı değişse de kirleticilerin ana faktörleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Maden arama gibi faaliyetlerde kullanılan kimyasallar
- Kurallara aykırı ve yanlış atık dökümü
- Arıtılmayan kanalizasyon sistemleri
- Sanayi atıkları
- Aşınmış su borularından sızan zehirli maddeler
- Yap sızıntıları
- Küresel ısınma
- Radyoaktif atıklar
- Hava kirliliği
Deniz Kirliliğinin Önüne Nasıl Geçilir?
Denizlerin kirlenmesini önlemek için denizlere açılan kanalizasyonların atık su istasyonlarına boşaltılması gerekir. Bunun yanı sıra fabrika atıklarının da denize dökülmesi engellenmelidir. Kişilerin deniz kirliliğini önlemesinin ilk adımı denizlere atık boşaltmaması ve boşaltılmasına engel olmasıdır. Bu duyarlı davranışın tüm kişiler tarafından sergilenmesi gerekir. Örneğin; sürekli plastik kullanımını azaltarak denizlerdeki mikro plastik oranını azaltmakla işe başlanabilir. Bu sayede deniz kirliliğinin deniz canlılarına etkisi azaltılabilir.
Tüm bunların ışığında denizlerin temiz kalması ve yeni atıkların oluşmaması için vatandaşların bilinçlendirilmesi ve kişilere eğitim verilmesi gerekir. Denizlere atıkların atılmaması vatandaşların üzerine düşen önemli bir sorumluluktur. Özellikle kıyı şeridinde yaşayanların sahil temizliği konusunda bilgilendirilmesi ve eğitim programlarına dahil edilmesi deniz kirliliğinin önlenmesi hususunda önemlidir.
Deniz kirliliğinin önlenebilmesi için atık su arıtma çalışmalarının geliştirilmesi, doğru uygulamaların teşvik edilmesi, limanlarda atık kabul tesislerinin kurulması ve geri dönüşüm süreçlerinin iyileştirilmesi gerekir. Aynı zamanda çevre yasasına uygun kararlar alınmalıdır. Ekonomik yatırımlar desteklenmeli ve kaynak verimliliği artırılmalıdır. Bu durumlar, denizlerdeki kirliliğin azalması konusunda olumlu bir etki yaratacaktır.
Atık toplama ve geri dönüşüm verimliliğini artırmak, deniz kirliliği için önemli bir adım olur. Bunların yanında programların teşvik edilmesi, plastik atık zincirlerinin kurulması, deniz atıkları ile ilgili daha caydırıcı yasaların veya düzenlemelerin yapılması denizlerin kirliliğini giderir ve önler.
